Zamówienia publiczne

Wprowadzenie

Zamówienia publiczne mają zasadniczo duży potencjał w zakresie poprawy zrównoważenia produkcji i konsumpcji żywności zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Znaczny udział w rynku posiłków publicznych pozwala sektorowi publicznemu stymulować popyt na zrównoważone produkty i usługi oraz dawać przykład (zob. rys.). Zamówienia publiczne są zatem jednym z obszarów działania w ramach polityki zrównoważonego rozwoju, takich jak Cele Zrównoważonego Rozwoju, Strategia „Od pola do stołu” oraz Plan Działania dotyczący produkcji ekologicznej również wpłynęły na stworzenie konkretnych kryteriów Zielonych Zamówień Publicznych (Zrównoważenie posiłków publicznych, Zrównoważony rozwój i żywność w kontekście polityki działania).

Key impacts and procurement criteria - Polish

Rysunek ten został zaczerpnięty z dokumentu dotyczącego kryteriów UE w zakresie Zielonych Zamówień Publicznych na żywność, usługi cateringowe i automaty z jedzeniem. Po lewej stronie przedstawiono kluczowe oddziaływania na środowisko grupy produktów spożywczych, usługi cateringowe i automaty w ich całym cyklu życia - od produkcji do utylizacji. Po prawej stronie znajdują się koncepcje zawarte w kryteriach GPP, mające na celu zniwelowanie tych oddziaływań.

Zamówienia publiczne na zrównoważone posiłki obejmują oferowanie zdrowej i smacznej żywności o mniejszym wpływie na środowisko, ograniczanie odpadów żywnościowych, podnoszenie świadomości klientów w zakresie bardziej zrównoważonych nawyków żywieniowych, a także stosowanie oznakowanych ekologicznie chemikaliów i towarów oraz usług cateringowych. Może to mieć pozytywny wpływ na strategie i polityki zrównoważenia, takie jak ochrona klimatu, gospodarka o obiegu zamkniętym, zdrowie i dobre samopoczucie, zrównoważone rolnictwo, mobilność i stosunki gospodarcze z innymi krajami.

Zamówienia publiczne na posiłki mogą być realizowane na różnych poziomach (od zakupu samej żywności do pełnej usługi cateringowej) (Jak działa catering i zamówienia publiczne?). Uwzględniono to przy opracowywaniu kryteriów zielonych zamówień publicznych, a zamawiający mogą wybierać kryteria w oparciu o potrzeby związane z zamówieniami. Kryteria te są zazwyczaj zgodne z ambicjami w zakresie zrównoważonego podejścia, które zostały określone na poziomie organizacji (Strategie na rzecz zmian).

Ponadto, łańcuchy dostaw żywności mogą być bardzo złożone i zróżnicowane. Również organizacja dostarczania żywności oraz modele zamówień znacznie się różnią (Jak działa catering i zamówienia publiczne?), co należy wziąć pod uwagę przy planowaniu i realizacji zamówień publicznych na posiłki.

Narzędzia w tej bramce oferują głównie wytyczne w zakresie kryteriów zamówień sugerując, jakie produkty należy zamawiać. Kryteria te zgodne są z kryteriami Zielonych Zamówień Publicznych. Niektóre narzędzia mają na celu wsparcie urzędników odpowiedzialnych za zamówienia, aby łatwiej zorganizować przetarg lub znaleźć potencjalnych dostawców, inne stanowią bardziej strategiczne narzędzia do transformacji publicznych zamówień na żywność.

Dalsze informacje

Narzędzie w Bramce tematycznej Zamówienia publiczne

Lista kontrolna dla sektora zrównoważonych zamówień i usług cateringowych

Jakie kroki i ewentualne kryteria zrównoważonych zielonych zamówień publicznych powinni rozważyć pracownicy działający w tym sektorze podczas przygotowywania zaproszenia do składania ofert na usługi cateringowe? Zapoznaj się z listą kontrolną i kilkoma pomysłami.

Zmniejszanie śladu węglowego poprzez wprowadzenie podatku klimatycznego od żywności

Użyj wewnętrznego systemu kalkulacji kosztów w celu redukcji śladu węglowego związanego z żywnością w dużych kuchniach.

Współpraca z lokalnymi dostawcami

Jak w czasach zakłóconych łańcuchów dostaw można nawiązać handel pomiędzy lokalnymi dostawcami i firmami cateringowymi? Narzędzie dostarcza ogólnych wytycznych do nawiązania kontaktów z lokalnymi dostawcami w celu zmniejszenia zależności kuchni publicznych od odległych dostawców.

Wsparcie w dialogu pomiędzy rolnikami i firmami cateringowymi

W jaki sposób można stworzyć warunki do wymiany handlowej pomiędzy rolnikami, drobnymi przetwórcami i firmami cateringowymi? To narzędzie przedstawia pomysł, jak można wspierać dialog pomiędzy tymi interesariuszami, aby mogli się lepiej poznać, oraz zwraca uwagę na szanse i przeszkody w relacjach biznesowych.

Dieta dla Zielonej Planety

Dieta dla Zielonej Planety to oparta na pięciu kryteriach koncepcja, który w sposób systemowy oferuje ramy i przetestowane narzędzia wspierające zrównoważone posiłki.

Mapowanie rolników i dostawców ekologicznych

W jaki sposób zaopatrywać się w żywność ekologiczną, jeśli nie ma dobrze rozwiniętego łańcucha dostaw żywności ekologicznej? To narzędzie może pomóc, pokazując, w jaki sposób lokalizować lokalnych rolników oraz innych producentów ekologicznych.

Biuro koordynacyjne na rzecz zdrowych i zrównoważonych posiłków

Biuro koordynacyjne dostarcza informacje i wskazówki, szkolenia i wspiera wymianę doświadczeń między zainteresowanymi stronami zaangażowanymi w publiczne posiłki dla dzieci i młodzieży. Koncentruje się ono głównie na kwestiach zdrowia i zrównoważonego rozwoju.

Opracowanie eko-oznakowania dla gastronomii

Firmy cateringowe zamierzające stosować oznakowania ekologiczne do promowania swoich ekologicznych posiłków mogą stanąć przed koniecznością zagwarantowania wysokiego udziału składników ekologicznych (95%), bez opcji etapu przejściowego. Należy sprawdzić, jak wygląda określanie krajowych lub lokalnych oznakowań i certyfikatów ekologicznych dla firm cateringowych stosujących różny udział żywności ekologicznej.

Kryteria dla zamówień zmniejszające wpływ na klimat

Narzędzie to umożliwia zamawiającym wykorzystanie opcji zamawiania żywności z mniejszym wpływem na klimat, poprzez krótsze łańcuchy dostaw i preferowanie produktów sezonowych.

Kryteria dla zamówień materiałów eksploatacyjnych

W narzędziu tym można znaleźć możliwe do wykorzystania kryteria dla zamówień publicznych dotyczące redukcji stosowania i wpływu środków chemicznych i materiałów eksploatacyjnych w zamówieniach publicznych na usługi gastronomiczne.

Kryteria dla zamówień żywności ekologicznej

Narzędzie to daje szkołom i samorządom możliwość uwzględnienia kryteriów żywności ekologicznej w zamówieniach na usługi cateringowe.

Kryteria dla zamówień żywności pochodzenia roślinnego

Narzędzie to pomaga zamawiającym włączyć opcje produktów pochodzenia roślinnego do zamówień publicznych na usługi cateringowe na podstawie unijnych kryteriów Zielonych Zamówień Publicznych (ZZP).

Kryteria dla zamówień pod kątem redukcji odpadów żywnościowych

Jeśli planujemy zamówienie nowej usługi cateringowej dla publicznej stołówki, niniejsze narzędzie pomoże nam rozwiązać problem marnowania żywności od samego początku. Opisuje ono kryteria dotyczące zamówień na usługi cateringowe, które motywują firmy cateringowe do podejmowania działań przeciwko marnowaniu żywności.

Kryteria udzielania zamówień na opakowania do żywności nadające się do recyklingu

Zamawiane artykuły spożywcze są często dostarczane w plastikowych opakowaniach. Należy to zmienić na rzecz bardziej nadających się do recyklingu tworzyw sztucznych, takich jak PET, włączając do swojego zaproszenia do składania ofert odpowiednie kryterium udzielenia zamówienia.

Regionalna żywność ekologiczna w szkołach

W tym narzędziu pokazano, jak sprawić, aby młodzi ludzie dostrzegli regionalne rolnictwo ekologiczne i aby więcej regionalnej żywności ekologicznej trafiało na ich talerze. Obejmuje to poznanie regionalnych rolników ekologicznych, udostępnienie materiałów edukacyjnych i zmiany w jadłospisach.

Przepisy administracyjne dotyczące zielonych zamówień publicznych

Narzędzie to pokazuje, jak sprawić, aby dostarczanie zrównoważonych posiłków publicznych było bardziej wiążące dla instytucji publicznych poprzez włączenie odpowiednich kryteriów do przepisów administracyjnych dotyczących zrównoważonych, zielonych zamówień publicznych.

Przystąpienie do wykorzystania żywności ekologicznej

Wykorzystanie żywności ekologicznej w publicznych obiektach gastronomicznych może być na niskim poziomie lub może w ogóle nie występować. Narzędzie to sugeruje, w jaki sposób pracownicy sektora żywienia zbiorowego mogą zacząć stosować żywność ekologiczną i zostać jej zwolennikami.

Kryteria udzielania zamówień na olej palmowy ze zrównoważonych upraw

Narzędzie to ma na celu włączenie kryteriów dotyczących oleju palmowego produkowanego w sposób zrównoważony (z certyfikatem produkcji ekologicznym oraz RSPO lub równoważnym) do zamówień publicznych.

Kryteria udzielania zamówień na soję ze zrównoważonych upraw

Narzędzie to wspiera urzędników odpowiedzialnych za zamówienia publiczne w opracowywaniu kryteriów dotyczących zrównoważonej soi i produktów na bazie soi (z certyfikatem RTRS - Round Table on Responsible Soy lub równoważnym), które należy uwzględnić w zaproszeniu do składania ofert na żywność lub usługi cateringowe.

Wzór przetargu na zrównoważone usługi cateringowe

Narzędzie to oferuje szablon do wykorzystania przez zamawiających publicznych, aby pomóc im w znalezieniu inspirujących kryteriów zrównoważonego rozwoju, które można włączyć do przetargów i poczynić rzeczywisty postęp w realizacji celów zrównoważonego rozwoju ich organizacji.